top of page

Taofi o Jim Cummins

E tasi le fa'avae e tu ai gaosiga o gagana i le mafaufau

(Common Underlying Proficiency - CUP)

E tasi lava le falegaosi gagana i le mafaufau o le tagata, o le taofi lea o Cummins. Sa manatu le ausu'esu'e e lua ni nofoaga e tofu ma le gagana e gaosi ma faagaoioi ai e ala i le tautala, faitau, tusitusi ma tomanatu. Peita'i e manatu ia, e tasi lava le puna poo le nofoaga e faafailele ma gaosi uma ai.

 

O ni faamatalaga nei o lena taofi:

. e tasi le potu (nofoaga) i le mafaufau e gaosi ai gagana.

. e le faigata ona fa'aaoga e tagata ni gagana se lua

. e maua le atamai i le fa'aaogaina o gagana e lua e pei lava ona faia i le gagana e tasi

. e mana'omia ona atia'e lelei le gagana a le tamaitiiti i le potua'oga ina ia mafai e ia ona tali atu i lu'i e mana'omia ai le fa'aaogaina o lona mafaufau su'esu'e

. e mana'omia ona atia'e uma gagana e lua ina ia ausia sini maualuluga o se polokalame

. e a'afia fa'aiuga pe afai e le o lelei ona gaoioi se tasi o gagana e lua i le maualuga fuafuaina.

 

O fola e lua

(The Thresholds theory)

E lua fola e mafai ona fuatia ai le sootaga o le malamalama ma le maualuga ua oo i ai ausiga a le tamaitiiti i lana a'oga i gagana e lua. O le fola muamua e ao ona laasia ma le manuia ina ia 'alofia ai faailoga le tausa'afia e aliali mai i se polokalame. O le fola lona lua o le laasaga moomia lea e mafai ai e le fanau ona tofo i faamanuiaga o le a'oga i gagana e lua.

Ua faatusa i se fale fogafale tolu ma ni apefa'i e fe'a'ei ai i luga. I le fogafale muamua e ono maua i ai nisi e lei mautu lelei tomai i gagana e lua poo le tasi. I le fogafale lua e maua i ai tamaiti ua mautu le gagana e tasi ae le o gagana uma e lua.

I le fogafale tolu e maua i ai tamaiti ua ausia le sini o le paleni i gagana e lua. O i latou nei e fa'aalia ai faaiuga manuia o le a'oga i gagana e lua. E aliali ai foi i nisi tamaiti itu mata'ina o le tagata e mafai ona ia fa'aaoga gagana e lua e sili atu i le e na o le tasi le gagana na te fa'aaogaina.

 

 

 

 

E felagolagoma'i le atina'e o gagana e lua

(Developmental Interdependence Hypothesis)

E faapea le taofi o Cummins e faalagolago faaiuga manuia o le gagana lona lua (Igilisi mo se faata'ita'iga) i le mautu o le gagana muamua i lona atia'eina. Afai e iloga le atina'e o le gagana muamua, o le a faigofie foi ona pu'e le gagana lona lua. O le mau a Cummins tusa ma se 2 tausaga e faamautu ai le tautala ae 5 i le 7 tausaga e mana'omia mo le atiina a'e o tomai a'oga e mafai ai e tamaiti ona tali atu i mana'oga o se taiala a'oga (curriculum).  E masani ona aliali mai tulaga le tausa'afia i se polokalame ona ua leai se felagolagoma'i - poo lona uiga ua vaivai le atina'ega o le gagana muamua ma afaina ai le atina'e o le gagana lona lua.     

 

Ese le gagana tautala ese le gagana a'oga

(BICS & CALP)                                     

E lua tausaga e piki ai le Igilisi e se tamaitiiti e le o sana gagana muamua le Igilisi, i le na o le faalogo. O tomai e saga faaleleia i le talanoa ma uo i aso uma pe matamata foi i le TV. Ona manatu lea o se a'oga ua mafai e ia ona a'o mataupu o le silapasi i le faaPeretania. E molimau iuga o su'esu'ega, e le mafai. E manatu le alii su'esu'e o le mafua'aga lea o le le ausia e fanau a faiganuu laiti o sini ma tapulaa tulitulia, talu ai e le i iloga atiina a'e tomai su'esu'e faaleatamai e mafai ai ona faafetaui lu'i e aofia ai le tusitusi lelei ma le malamalama lelei i faamatalaga.

 

Standard References:     

Baker, C. (2006). Foundations of Bilingual Education and Bilingualism. Fourth Edition. Multilingual Matters Ltd.   

 

 

E fiafia e talia soo se faasoa e faalautele ai

nei mau a le slii suesue:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Your details were sent successfully!

  • w-facebook
  • Twitter Clean
  • w-googleplus
  • W-Pinterest
bottom of page